Historia i zasady judo
JUDO jest jedną z japońskich sztuk walki wręcz BUDO, która jako pierwsza stała się dyscypliną olimpijską. Techniki judo opierają się na technikach ju-jitsu, jednej ze sztuk wojennych czasów feudalnych Japonii.
Twórcą judo jest Japończyk Jigoro Kano (1860 - 1938), który zebrał, usystematyzował i ulepszył chwyty starego ju-jitsu, usunął elementy mogące zagrażać zdrowiu lub życiu ćwiczących i wprowadził w to miejsce wiele nowych, stworzonych przez siebie technik nadając im formę w jakiej są obecnie uprawiane na całym świecie. Judo jest to sztuka, którą trenuje się jako sport.
Istotą judo jest to, że nie siła i ciężar a szybkość i zręczność są czynnikami decydującymi w działaniu. JU z jap. wyraża miękkość i łagodność, DO drogę lub sposób, który w razie rzeczywistego zagrożenia pozwala na obezwładnienie przeciwnika bez wyrządzania mu większej krzywdy.
W judo można wyróżnić trzy cele:
- rozwój fizyczny (renshindo)
- rozwój umysłu (shushinho)
- biegłość w zawodach (shoubuho)
Zasady judo:
- zasada „ju” – ustąp dla ostatecznego zwycięstwa
- zasada „seiryoku zenyo” – osiągnij maksymalny efekt w działaniu, przy minimalnym wysiłku fizycznym
i psychicznym
- zasada „jita kyoei” – trenuj dla wzajemnego dobra i korzyści w doskonaleniu sprawności.
Strój
Judoka nosi strój zwany Judoga. Składa się on z: spodni (zubon), bluzy (keikoga) i pasa (obi). Wcześniej nie było takiego stroju w żadnej sztuce walki. Krój ten został opracowany w Kodokanie.
Kodokan - to pierwsza i największa szkoła judo, która znajduje się w Tokio (Japonia). Uważana jest za jedną z najlepszych szkół judo na świecie. Założył ją Jigoro Kano ze swoimi uczniami na przedmieściach Tokio w małej świątyni. Obecnie szkoła znajduje się w centrum stolicy Japonii i uczęszcza do niej ponad 5000 młodych i dorosłych Japończyków, którzy tam trenują i odnoszą sukcesy w międzynarodowych zawodach judo.
Stopnie:
W Judo są stopnie uczniowskie - Kyu i mistrzowskie - Dan.
Stopniom Kyu odpowiadają poszczególne kolory pasa:
6 Kyu |
biały pas (rokyu) |
5 Kyu |
żółty pas (gokyu) |
4 Kyu |
pomarańczowy pas (yonkyu) |
3 Kyu |
zielony pas (sankyu) |
2 Kyu |
niebieski pas (nikyu) |
1 Kyu |
brązowy pas (ikkyu) |
|
|
1 dan |
shodan, pas czarny |
2 dan |
nidan, pas czarny |
3 dan |
sandan, pas czarny |
4 dan |
yodan, pas czarny |
5 dan |
godan, pas czarny |
6 dan |
rokudan, pas czarny lub biało-czerwony |
7 dan |
shichidan, pas czarny lub biało-czerwony |
8 dan |
hachidan, pas czarny lub biało-czerwony |
9 dan |
kyudan, pas czarny lub czerwony |
10 dan |
judan, pas czarny lub czerwony |
Technikę judo podzielić można na dwie grupy: rzuty (nage-waza) i chwyty (katame-waza).
NAGE-WAZA - techniki rzutów, stosowane po wytrąceniu przeciwnika z równowagi. Kontrataki oraz połączenia dwu lub więcej pojedynczych rzutów to kombinacje, które umożliwiają przejścia do sprowadzenia do walki w parterze (hairi-kata).
Rzuty dzielimy ze względu na to która część ciała jest odpowiedzialna za rzut:
- Rzuty ręczne - Te Waza
- Rzuty biodrowe - Koshi Waza
- Techniki nożne - Ashi Waza
- Rzuty poświęcenia gdzie my sami upadamy na bok - Yoko Sutemi Waza
- Rzuty poświęcenia gdzie my sami upadamy na plecy - Ma Sutemi Waza
KATAME-WAZA - dosłownie: technika obezwładniania - dzieli się na trzy podgrupy: trzymania, dźwignie
i duszenia.
Trzymania (Oseakomi – Waza) - polegają na utrzymaniu przeciwnika na plecach na macie, tak aby można było całkowicie kontrolować jego ruchy.
Dźwignie ( Kansetsu- Waza) - w walce sportowej dozwolone jest stosowanie dźwigni jedynie na staw łokciowy
Duszenia (Shime -Waza) - nacisk przedramienia lub kołnierzem judogi na krtań lub tętnicę szyjną.
Polscy znakomici judocy:
- Waldemar Legień - dwukrotny mistrz olimpijski Seul 1988 i Barcelona 1992.
- Paweł Nastula - mistrz olimpijski Atlanta 1996.
- Janusz Pawłowski - srebrny (Seul 1988) i brązowy (Moskwa 1980) medalista olimpijski.
- Antoni Zajkowski - srebrny medalista olimpijski z Monachium 1972.
- Aneta Szczepańska - srebrna medalistka olimpijska Atlanta 1996.
- Marian Tałaj - brązowy medalista z igrzysk w Montrealu 1976.
|